شناخت امام زمان علیه السلام، تنها راه سعادت
4- مفهوم و معنای غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه بر اساس روایات
مجموعه سخنرانی های کوتاه آقای دکتر محمد هادی قندهاری پیرامون امام عصر علیه السلام
فایل تصویری
فایل صوتی
متن پیاده شده:
بسم الله الرحمن الرحیم
یکی از مفاهیم مشکل در بحث مهدویت، موضوع و مفهوم غیبت امام زمان علیه السلام می باشد؛ مفهومی که در قرآن هم مکرر به آن اشاره شده است .
یکی از آیاتی که در این موضوع داریم از آیات ابتدای سوره مبارکه بقره است:
الذین یومنون بالغیب ( بقره/3)
از صفات متقین این است که آنها ایمان به غیب دارند که از مصادیق ایمان به غیب ایمان به امام غائب علیه السلام است.
در تاریخ مدعیان دروغین مهدویت و یا منسوبین به مدعیان جریان محمد بن حنفیه را در کیسانی ها در قرن اول داریم که بعد از فوت او پیروانش گفتند که اون از دنیا نرفته بلکه غیبت اختیار کرده است .
یعنی حتی مسلمانان صدر اسلام با مفهوم غیبت و اینکه حضرت مهدی باید غیبتی داشته باشد ، آشنا بودند. فرقه ی واقفیه نیز شهادت امام کاظم علیه السلام را به غیبت ایشان تفسیر کردند، لذا مفهوم غیبت از مفاهیم اصلی در بحث مهدویت بوده و هست.
اما غیبت یعنی چه؟
برای غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و دو نوع غیبت تعریف شده است است یکی مباحثی که خرافی و اشتباه است و دیگر معنای صحیح غیبت .
مثلاً بعضی می گویند امام زمان غایب است یعنی در عوالم دیگر هستند، این اشتباه است زیرا زمین از حجت خالی نمی ماند.
امام زمان غائبند یعنی دنبال حضرت در میان ابرها بگردید این هم غلط است.
امام غایب یعنی پشت کوه قاف هستند این هم خرافه است.
امام زمان غایب بودند یعنی حضرت در یک چاهی در یک سردابی به سر می برند ،این عقیده هم مربوط به شیعه نیست بلکه مربوط به اهل سنت در قرن هفتم هجری قمری است .گنجی شافعی در کتاب البیان غیبت را به عنوان اعتقاد خودش نسبت به امام زمان در این معنا به کار برده است.
معنای صحیح غیبت آنگونه که در کتب شیعه آمده است ، دیدن امام زمان و نشناختن آن حضرت است ، یعنی چهره ایشان ناشناس است:
یرونه و لا یعرفونه [1]
امام صادق علیه السلام این معنای از غیبت و امام غائب در این حالت را تشبیه به غیبت حضرت یوسف علیه السلام از برادران خودشان کرده است .
برادران یوسف سه سفر از کنعان به مصر آمدند تا از وزیر دست و دلباز مصر برای گذران زندگی و معیشت خود آذوقه بگیرند و به کنعان قحطی زده ببرند. برادر خود را دیدند ، غلات گرفتند ، تشکر کردند اما در هیچ کدام از این سفرها آن حضرت را نشناختند.
امام صادق علیه السلام میفرمایند : امام زمان علیه السلام هم در دوران غیبت به همین صورت هستند تا خودشان اذن ندهند و خودشان را معرفی نکنند کسی ایشان را نمی شناسد. بنابراین مردم در این دوران با آن حضرت رفت و آمد دارند، حضرت را میبیند،در جامعه از ایشان منتفع میشوند ، استمداد و کمک میگیرند، ایشان به مجامع شیعی رفت و آمد میکنند، اما مردم ایشان را نمی شناسند.
مرحوم نخودکی از شخصیت های معروف خراسان ، آن طور که از ایشان نقل شده، یکبار خدمت امام زمان علیه السلام مشرف میشود که داستانش مشهور است . ایشان در بازار میوه و تره بار اصفهان وارد مغازهای می شود و میبیند که امام زمان علیه السلام در دو متری صاحب مغازه روی چهارپایه نشسته اند و صاحب مغازه صاحب مشغول نوشتن حساب های مالی خودش است و توجهی هم به این شخصیتی که در کنار او نشسته ، ندارد.مرحوم نخودکی وارد می شود، سلام می کند، حضرت به او جواب میدهد.سپس تقاضای خودش را خدمت حضرت ارائه می کند. مردم هم گروه گروه می آمدند روی میز صاحب مغازه پول میگذاشتند و بعد خربزه و هندوانه خود را برمی داشتند و می رفتند و در یک قدمی حجت خدا بودند اما ایشان را نمیشناختند . این مفهوم صحیح غیبت امام زمان علیه السلام است .
خدایا به حق امیرالمومنین علیه السلام به غیبت آن حضرت خاتمه عنایت بفرما.
[1] عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ فِي صَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ سنن مِنَ الْأَنْبِيَاءِ ع سُنَّةً مِنْ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ وَ سُنَّةً مِنْ عِيسَى وَ سُنَّةً مِنْ يُوسُفَ وَ سُنَّةً مِنْ مُحَمَّدٍ صفَأَمَّا سُنَّتُهُ مِنْ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ فَخَائِفٌ يَتَرَقَّبُ وَ أَمَّا سُنَّتُهُ مِنْ عِيسَى فَيُقَالُ فِيهِ مَا قِيلَ فِي عِيسَى وَ أَمَّا سُنَّتُهُ مِنْ يُوسُفَ فَالسِّتْرُ يَجْعَلُ اللَّهُ بَيْنَهُ وَ بَيْنَ الْخَلْقِ حِجَاباً يَرَوْنَهُ وَ لَا يَعْرِفُونَهُ وَ أَمَّا سُنَّتُهُ مِنْ مُحَمَّدٍ ص فَيَهْتَدِي بِهُدَاهُ وَ يَسِيرُ بِسِيرَتِه
كمال الدين و تمام النعمة، ج2، ص: 351
ثبت دیدگاه