روزشمار فاطمیه
قسمت اول
آخرین روزها با پدر
هنگام نماز صبح، در مسجد مدینه، ابوبکر پسر ابی قُحافه به عنوان امام جماعت نماز را آغاز میکند. عمر بن خطاب و ابوعبیده نیز او را همراهی میکنند. بلال خبر این توطئه را به خانه پیامبر (ص) میرساند. پیامبر (ص) که به شدت بیمار هستند، از شنیدن این خبر غضبناک میشوند. پیامبر (ص) با همراهی امیرالمؤمنین (ع) و فضل بن عباس- پسرعموی پیامبر- خود را به مسجد میرسانند. رسول خدا (ص) ابوبکر را کنار میزنند و نماز را نشسته اقامه میکنند.
ایشان پس از نماز به زحمت بر اولین پله منبر نشسته و با اشاره به حدیث ثقلین، بار دیگر بر راه هدایت پافشاری مینمایند و در برابر سؤال متعرضانه عمر، تک تک اهل بیت (ع) را معرفی میکنند و در انتها از وجود فتنههای بی پایان سخن به میان میآورند.
اندکی بعد، بیماری پیامبر (ص) شدت مییابد. آن حضرت امیرالمؤمنین (ع) را فرامیخوانند و لحظاتی بعد پیامبر (ص) در سن ۶۳ سالگی دار فانی را وداع میگویند. خبر رحلت خاتم انبیاء (ص) به سرعت مدینه را در مینوردد و توسط پیک عایشه به سپاه اسامه نیز میرسد. عمر و ابوعبیده به سرعت سپاه اسامه را ترک میکنند و به مدینه باز میگردند. با کمی تأخیر خبر به سُنح میرسد و ابوبکر نیز به سرعت خود را به مدینه میرساند.
خبر گردهمایی انصار در سقیفه بنی ساعده به گوش عمر و ابوبکر میرسد و هر دو به همراهی ابوعبیده روانه سقیفه میشوند. به علت اختلاف دیرینه دو قبیله اوس و خزرج مهاجرین گوی سبقت را از سعد بن عُباده انصاری میربایند. انصار در رقابت با یکدیگر برای بیعت با ابوبکر پیشدستی میکنند. ابوبکر از سقیفه به سوی مسجد پیامبر (ص) خارج میشود. در راه همراهانش از مردم بیعت میگیرند و او به عنوان خلیفه رسول خدا (ص) در مسجد، نماز ظهر را اقامه میکند.
مراسم غسل و کفن پیامبر (ص) با تمامی آداب و مستحبات به پایان رسیده و جز امیرالمؤمنین (ع)، حضرت زهرا (س)، حسنین (ع)، سلمان، ابوذر، مقداد، عمار و … (جماعتی که نزدیک به ۴۰ نفر میشوند) کس دیگری در نماز بر جنازه پیامبر (ص) حاضر نمیشود. پس از نماز، امیرالمؤمنین (ع) در خطبهای کوتاه خود را در امر خلافت از مهاجر و انصار برتر میدانند. جو مسجد و اطراف آن هر لحظه سنگینتر میشود. عمر به همراه گروهی در مدینه میچرخند و در کوچههای آن فریاد میزنند: همانا با ابوبکر بیعت شده است، پس برای بیعت بشتابید! قبیله اسلم دستور دارند که همگان را برای بیعت به مسجد بفرستند و اگر کسی امتناع کرد، به سر و پیشانی او بزنند. عده کمی هنوز بر پیمان غدیر استوارند و بعضی در میان انصار از جانب ابوبکر برای جذب مردم خرما پخش میکند.
یک روز پس از وفات
یک روز پس از وفات پیامبر (ص) ساعاتی پیش از ظهر ابوبکر، عمر و ابوعبیده وارد مسجد میشوند. مسلمانان که دیروز تهدید و دیشب تطمیع را تجربه کردهاند، امروز برای بیعت با ابوبکر از یکدیگر پیشی میگیرند. هنوز اهل سقیفه و برخی همسران پیامبر (ص) برای نماز خواندن بر پیکر مطهر رسول خدا (ص) وقت پیدا نکردهاند.
ابوبکر، عمر، ابوعبیده و مغیره، جهت ایجاد شکاف بین بنیهاشم به منزل عباس بن عبدالمطلب، عموی پیامبر (ص)، رفته و برای او و فرزندانش سهمی از خلافت را پیشکش میکنند. پاسخ منفی حضرت عباس نقشه را به بن بست میکشد. پیکر رسول خدا (ص) هنوز بر زمین است و امیرالمؤمنین (ع) چندبار برای سقیفهگران جهت نمازخواندن بر پیامبر (ص) پیام میفرستد. در انتهای روز ابوبکر و عمر که در حال بیعت با مردم هستند اعلام میکنند که نمیتوانند برای نماز بر پیامبر (ص) که در خانه مجاور مسجد است، حاضر شوند. امیرالمؤمنین (ع) به تدفین پیامبر (ص) مشغول میشوند در حالی که هنوز اطرافیان خلافت و برخی همسران پیامبر (ص) بر آن حضرت نماز نخواندهاند… ۱
پاورقی:
- برگرفته از کتاب روزشمار فاطمیه، به کوشش دکتر عدنان درخشان
ثبت دیدگاه