سلام
«سَلامٌ عَلى آلِ یاسین»
سلام
اگر سکوت قلبم را شکستم و نفسهای درمانده از قفس ِسینهام را آزاد کردم؛
اگر سبقتِ روزها و شبها امانام داد و من ماندم و یک سکوتِ بلند تنهایی؛
در این دنیای نَمور و کپک زدهی اطراف، بتهای افکارم به سختی ترک می خورد.
یادم میآید، آرام، یاد کسی بودهام؛ کسی که در فطرتم خوب میشناسماش.
و شاید تنها این احساس باقی مانده باشد؛ اما همین یک جرعه کافی است.
سلام بر آن مولایی که قلبم به تسخیر اوست.
سلام دادم؛ یعنی برایت از خدا سلامت طلب میکنم؛[1]
یعنی از خدا میخواهم که اسم با برکت او (سلام) بر تو واقع شود.[2]
و باز سلام؛ یعنی از این حقیر گزندی به شما نخواهد رسید.[3]
نمیدانم به تو دیگر چه باید گفت؟
اما میدانم که این سلام باید از جنس همان سلامی باشد که خدا به نوح، به موسی، هارون،
ابراهیم و به اولیایش داده و آخرین سلامش را به آلیاسین.[4]
بدان که همان است. از خدا برای تو سلام و سلامت میخواهم؛
به مثال همان سلامی که خدا به خاندان یاسین داده؛[5]
امیرمؤمنان علیهالسلام فرمودند:« یاسین حضرت محمد صلیاللهعلیهوآله و ما آلِ(خاندان) یاسین هستیم.»[6]
سلام به تو ای آخرین باز ماندهی آل یاسین!
که نیکوترین سلامهای خداوندی برایت فرستاده شده
و کلام چِرکآلود من به کوی تو دیگر سلام نیست.
با خود میاندیشم که( شاید!) سلام و سکوتم یکی است! اما محبت نمیگذارد که قلبم سلام ندهد؛ نگوید که من تسلیم شمایم.
و چون بندهای دست به دامان ِمولا شدهام؛ نکند گوشهی چشمت به ما نیفتد. نه، این دوستی و محبت سرکشتر از آن است که کتمان شود.
سلام من، طلب لطف و نظر شماست.
ابتدا خود را در محضر شما میبینم؛ سپس سلام میکنم؛ یعنی گزندم به شما نخواهد رسید.
مولای من! سلام پیمانِ من با شماست که دیگر گناهم اسباب غربت شما نباشد.
این دُرّ معانی که گفته شد، همه از بطنِ « سلام » سُفته شد.
اما پردهی بالاتر معنای سلام بر رسول خدا را بشنویم:
« خداوند پس از اینکه از معصومین علیهمالسلام و شیعیان بر بندگی و شکیبایی و پروای الاهی پیمان گرفت، ایشان را وعده فرمود که زمین ِمبارک و حرمِ امن را تسلیمِ آنان کند . . . و ایشان را از شرّ ِدشمنانشان آسوده گرداند و آنچه در زمین است برای ایشان بینقص و آلایش شود . . . و سلام بر رسول خدا یاد آور ِاین پیمان (و این وعده الاهی) است؛ به امید آن که خداوند در رسیدنِ وقتِ این پیمان تعجیل کند و سلامت و فرج را با همه ی برکاتی که در آن پیمان بوده، برای شما زودتر برساند.»[7]
آری! این است معنای سلام بر رسولِ خدا صلیاللهعلیهوآله:
دعا برای سلامتِ زمین و پاک شدن ِآن از شر دشمنانِ پیامبر و اهل بیت علیهمالسلام.
سلام یعنی دعا بر تعجیل ِفرج؛
پس سلام به تو ای آخرین بازمانده از آل یاسین که این سلام، دعا بر تحققِ پیمان الاهی است؛ دعا به ظهور عدل و داد توست. سلام حقیرانهی من، ای مولا! دعای من است؛ دعایی که هر روز میخوانم:
. . . مولای من! سلام مستحب بود؛ اما چه گواراست جواب آن از سوی بزرگواری چون شما!
هر صبح که سلامتان میدهم، به امید روزی هستم که جوابتان را با گوش جان بشنوم. مولای من! تا آن روز سلامت میدهم.
سلام به تو ای نورِ خدا در تاریکیهای زمین![9]
[1]. سلام یك نوع تحیت است؛ یعنی دعا برای سلامتی شخص؛ قاموس، ج3 ، ذیل كلمهی «سَلم» و ج1، ذیل كلمهی «حَی.»
[2]. كافی 3: 482 و 483: « سلام از اسمای خداوند است و از سوی نمازگزار بر دو فرشته كه بر او موكل هستند، واقع میشود.» «اَللَّهُمَّ اَنْتَ السَّلامُ وَ مِنْكَ السَّلامُ وَ لَكَ السَّلامُ وَ اِلَیكَ یعُودُ السَّلامُ …» ؛ مفاتیح الجنان، تعقیبات مشتركه.
[3]. در توضیح معنای سلام در نماز از امام صادق علیه السلام چنین نقل شده كه فرمودند:« در گذشته چنین بود كه هرگاه شخصی بر مردم وارد میشد و سلام میكرد از شر و گزند او ایمن می شدند و چون سلام او را پاسخ می گفتند، او نیز از شر و گزند آنان ایمن میشد و اگر شخص وارد شونده سلام نمی كرد، از شر او ایمن نبودند و اگر بر سلام كننده جواب سلام نمی گفتند، از آنان ایمن نبود و این شیوه در عرب ثابت و برقرار است …»
[4]. آیات 75 تا 130 سورهی صافات: ﴿… سَلامٌ عَلى آلِ یاسین ﴾ ؛ نكتهی جالب توجه این است كه بیشتر مفسران و قرّاءشیعه و اهل سنّت، قرائتِ نافع و ابن عامر و یعقوب در این آیه را آلیاسین ذكر كردهاند، نه اِلیاسین؛ مجمع البیان 4: 457 ؛ تفسیر طبری 10: 524 ؛ تفسیر ابن كثیر 4: 21؛ تفسیر الدّرّالمنثور 5: 286؛ نافع گفته است:« قرائت اِلیاسین غلط است؛ زیرا در مصحف (قرآن مكتوب) به صورت آلیاسین نوشته شده است (در قرآنِ فعلی نیز اینچنین مكتوب است) »؛ میثاق منتظران، دفتر اول، ص41.خلاصه اینكه ما پیامبری به نام الیاس داریم؛ اما شخصی به نام اِل یاسین نه در قرآن و نه در هیچ كتاب دینی و تاریخی ثبت نگردیده است؛ بنابراین بر طبق احادیث بسیار، قرائت صحیح در این آیه همان آل یاسین و مقصود سلام بر خاندانِ پیامبر است؛ زیرا یاسین نام شریف پیامبر اكرم صلیاللهعلیهوآله (درابتدای سورهی یاسین) میباشد؛ تفسیر قمی 2: 262 ؛ امالی شیخ صدوق: 381 ؛ معانیالاخبار: 122 ؛ تأویل الایات الظاهرة 2: 499 ؛ تفسیر فرات كوفی 356.
[5]. در حدیثی طولانی كه امام رضا علیهالسلام در مجلس مأمون، بر دانشمندان اهل سنت احتجاج در مورد فضیلت اهل بیت علیهمالسلام می فرمودند، ذكر شده كه حضرت از آنها پرسیدند:« خبر دهید مرا از قول حق تعالی ﴿ یس * وَ القُرآنِ الحَكیمِ * اِنَّكَ لَمِنَ المُرْسَلینَ * عَلى صِراطٍ مُسْتَقیمٍ ﴾ منظور از یس (در این آیه) چیست؟» آنها گفتند: محمد است؛ كسی شكی در آن ندارد. حضرت فرمودند:« پس خداوند به این سبب به محمد و آل محمد فضیلتی عطا فرموده كه كسی به كنه وصف آن نمی رسد؛ مگر كسی كه درست تعقّل كند آن را؛ زیرا خدا سلام نفرستاده است مگر بر انبیا؛ پس فرموده:﴿ سَلامٌ عَلى نُوحٍ فِی العالَمینَ ﴾ و فرموده:﴿ سَلامٌ عَلى اِبراهیم ﴾ و فرموده:﴿ سَلامٌ عَلى مُوسى وَ هارون ﴾ و نفرموده است: سَلامٌ عَلى آلِ نُوحٍ وَ آلِ اِبراهیم وَ آلِ مُوسى و هارُون ؛ اما فرموده:﴿ سَلامٌ عَلى آلِ یاسین ﴾ ؛ یعنی آل محمد علیهمالسلام.
[8]. زیارت آل یاسین از مشهورترین زیارت نامههایی است كه در توقیع شریف حضرت ولی عصر علیهالسلام به افتخار جناب محمد بن عبدالله بن جعفر حِمیری (استاد شیخ كلینی، صاحب كتاب شریف كافی) صادر شده. در مقدمهی زیارت، امام عصر علیهالسلام فرمودهاند:«… هرگاه خواستید به وسیلهی ما به سوی خداوند و به سوی ما توجه كنید؛ پس همانگونه كه خداوند فرموده، بگویید:« سَلامٌ عَلى آلِ یاسین …»؛ این زیارت به بیان بعضی علما، جامع و كامل و از بهترین زیارتهای امام عصر علیهالسلام است كه در همهی اوقات و در هر مكان می شود آن را خواند. سندهای این زیارت را صحیح و معتبر دانستهاند و در كتب مهم حدیث و دعا نقل كردهاند. این زیارت در كتاب شریف مفاتیح الجنان در بخش زیارات حضرت صاحب الامر علیهالسلام آمده است. خداوند به همهی ما توفیق دهد كه به خواندن آن مداومت و به معانی ژرف آن دقت كنیم.
ثبت دیدگاه