حدیث
سوگند به خدا امام شما سالیان درازی غایب می شود و چشم های مومنین در فراق او اشکباران است

جمعه, ۱۰ فروردین , ۱۴۰۳ Friday, 29 March , 2024 ساعت تعداد کل نوشته ها : 1978 تعداد نوشته های امروز : 0 تعداد دیدگاهها : 187×
شیخ صدوق
۲۷ دی ۱۳۹۰ - ۶:۵۳
پ
پ

«شيخ صدوق»‏

ولادت‏

محمد بن على بن حسين بن بابويه قمى، مشهور به «شيخ صدوق»، در سال 305 هجرى قمرى، در خاندان علم و تقوى، در شهر قم ديده به جهان گشود. (سال هاى 306 و 307 نيز براى ولادت شيخ ذكر شده است)

ولادت صدوق از زبان شيخ طوسى:

شيخ طوسى جريان ولادت وى را چنين نقل نموده: على بن بابويه با دختر عموى خود ازدواج كرده بود ؛ ولى از او فرزندى به دنيا نيامد. او در نامه‏اى از حضور شيخ ابو القاسم، حسين بن روح تقاضا كرد تا از محضر حضرت بقية الله عجّل الله تعالى فرجه بخواهد براى او دعا كند تا خداوند اولاد صالح و فقيه به او عطا نمايد.

پس از گذشت مدتى از ناحيه آن حضرت اين گونه جواب رسيد:

«تو از اين همسرت صاحب فرزند نخواهى شد ؛ ولى به زودى كنيزى ديلميه نصيب تو مى‏شود كه از او داراى دو پسر فقيه خواهى گشت.»

شيخ صدوق نيز، جريان ولادت خود را كه با تقاضاى كتبى پدرش از محضر امام زمان عجل الله تعالى فرجه و دعاى آن حضرت بوده، در كتاب كمال الدين به صورت حديث آورده و مى‏افزايد:

هرگاه ابو جعفر محمد بن على الاسود مرا مى‏ديد كه براى فرا گرفتن علم و دانش به محضر استاد مى‏روم به من مى‏فرمود: «اين ميل و اشتياق به علم و دانش كه در تو وجود دارد مايه شگفتى نيست ؛ زيرا تو به دعاى امام زمان عجل الله تعالى فرجه الشريف متولد شده‏ اى.

خاندان‏

پدر بزرگوارش، على بن حسين بن بابويه قمى، از برجسته‏ترين علما و فقهاى بزرگ زمان خود بود. در آن روزگار، با آنكه عالمان و محدثان بسيارى در قم مى‏زيستند، پرچم هدايت و مرجعيت فتوا بر دوش اين عالم عابد و محدث زاهد و صاحب كرامات، يعنى على بن بابويه (پدر شيخ صدوق) بوده است.

او دكه‏اى كوچك در بازار قم داشت كه از راه كسب و تجارت و در نهايت زهد و عفاف، امرار معاش مى‏كرد و ساعاتى از روز را نيز در منزل خود به تدريس و تبليغ احكام و نقل روايات مى‏پرداخت.

شخصيت علمى‏

شيخ صدوق از بزرگترين شخصيت‏هاى جهان اسلام و از برجسته‏ترين چهره‏هاى درخشان علم و فضيلت است.

او كه نزديك به عصر ائمه عليهم‏السلام مى‏زيست، با جمع ‏آورى روايات اهل بيت عليهم‏ السلام و تاليف كتاب‏هاى نفيس و با ارزش، خدمات ارزنده و كم‏نظيرى به اسلام و تشيع كرد.

شيخ صدوق بيش از بيست سال از دوران پر بركت حيات پدر را درك كرد و در اين مدت از محضر پدر و ساير علماى قم كسب علم و حكمت كرد.

او در سن 22 يا 23 سالگى بود كه پدر بزرگوارش دار فانى را وداع كرد. از آن پس وظيفه سنگين نشر احاديث آل محمد صلى الله عليهم اجمعين و هدايت امت به عهده وى قرار گرفت و دوران جديدى از زندگى او آغاز گرديد.

سخن بزرگان‏

شيخ طوسى در معرفى شيخ صدوق مى‏گويد:

پیشنهاد گروه فرهنگی امیدواران
شهامت، در خدمت امامت

«او دانشمندى جليل القدر و حافظ احاديث بود. از احوال رجال، كاملا آگاه و در سلسله احاديث، نقادى عالى مقام به شمار مى‏آمد. بين بزرگان قم، از نظر حفظ احاديث و كثرت معلومات مانند نداشت و در حدود سيصد اثر تاليفى از خود به يادگار گذاشته است.»

رجالى كبير، نجاشى، چنين مى‏نويسد:

«ابو جعفر (شيخ صدوق) ساكن رى، فقيه و چهره برجسته شيعه در خراسان است، او به بغداد نيز وارد شد و با اين كه در سن جوانى بود همه بزرگان شيعه از او استماع حديث مى‏كردند.»

علامه بحرانى مى‏گويد:

«جمعى از اصحاب ما، از جمله علامه در «مختلف»، شهيد در «شرح ارشاد» و سيد محقق داماد، روايات مرسله صدوق را صحيح مى‏دانند و به آنها عمل مى كنند ؛ زيرا همان گونه كه روايات مرسله ابن ابى عمير پذيرفته شده، روايات مرسله صدوق هم مورد قبول واقع شده است.»

اساتيد 

1 – پدر بزرگوارش على بن حسين بن موسى بن بابويه قمى‏

2 – محمد بن حسن بن احمد بن وليد

3 – حمزة بن محمد بن احمد بن جعفر بن محمد بن زيد بن على عليه‏السلام‏

4 – ابو الحسن، محمد بن قاسم‏

5 – ابو محمد، قاسم بن محمد استرآبادى‏

6 – ابو محمد، عبدوس بن على بن عباس گرگانى‏

7 – محمد بن على استرآبادى‏

شاگردان‏ 

1 – برادرش حسين بن على بن موسى بن بابويه قمى‏

2 – شيخ مفيد

3 – شيخ ثقة الدين حسن بن حسين بن على بن موسى بن بابويه، برادرزاده صدوق‏

4 – على بن احمد بن عباس، پدر شيخ نجاشى‏

5 – ابو القاسم، على بن محمد بن على خزاز

6 – ابن غضائرى، ابو عبدالله، حسين بن عبيد الله بن ابراهيم‏

7 – شيخ جليل، ابو الحسن، جعفر بن حسين حسكه قمى، استاد شيخ طوسى‏

8 – شيخ ابو جعفر، محمد بن احمد بن عباس بن فاخر دوريستى، معاصر شيخ طوسى‏

9 – ابو زكريا، محمد بن سليمان حمرانى‏

10 – شيخ ابو البركات، على بن حسن خوزى‏

تاليفات‏

تاليفات فراوان و گوناگون وى در علوم و فنون مختلف اسلامى، هر كدام گوهرى تابناك و گنجينه‏اى پايان ناپذير است كه هم اكنون نيز با گذشت بيش از يك هزار سال از تاريخ تاليف آنها، به جاى فرسودگى و بى‏رونقى، روز به روز بر ارزش و اعتبار آن افزوده شده و جايگاهى بس رفيع و والا يافته‏اند و در صدر قفسه كتابخانه‏ها و در سينه فقها و دانشمندان جاى دارند.

از جمله تأليفات ايشان است:

1 – من لا يحضره الفقيه‏

2 – مدينة العلم‏

3 – كمال الدين و تمام النعمة

4 – التوحيد

5 – الخصال‏

6 – معاني الأخبار

7 – عيون أخبار الرضا عليه‏السلام‏

8 – الأمالي‏

9 – المقنع في الفقه‏

10 – الهداية بالخير

وفات‏

اين عالم بزرگ و آخرين بازمانده خاندان صدوق، پس از عمرى طولانى و پر بركت در سال 381 هجرى ديده از جهان فانى فرو بست و به سراى باقى شتافت.

\”اللّهمّ صلّ علی فاطمة وأبیها وبعلها وبنیها عددَ ما أحاطَ به علمُک\”

ثبت دیدگاه

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.