۱۸ دی ۱۳۹۱ - ۳:۴۶

سوره‌ها، اذکار وادعیه‌ي توصیه شده‌ي قبل از خواب‌ شبانه

https://www.omid-varan.ir/?p=4893

بسم الله الرّحمن الرّحيم

1-لزوم طهارت قبل از خواب

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام عَنْ آبَائِهِ علیهم السّلام قَالَ: قَالَ سَلْمَانُ رَحْمَةُ اللَّهِ عَلَيْهِ: سَمِعْتُ حَبِيبِي رَسُولَ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله يَقُولُ: مَنْ بَاتَ عَلَى طُهْرٍ فَكَأَنَّمَا أَحْيَا اللَّيْلَ كُلَّهُ فَأَنَا أَبِيتُ عَلَى طُهْرٍ.[1]

حضرت صادق علیه السلام از پدران گرامی خویش علیهم السلام نقل می کند که فرمودند: جناب سلمان رحمۀالله علیه گفت: از حبیبم ، رسول خدا صلّی الله علیه و آله شنیدم که می فرمود: هرکس با طهارت بخوابد ، گویا تمام شب را احیا داشته است ، و لذا من به طهارت می خوابم.

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ كُرْدُوسٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: مَنْ تَطَهَّرَ ثُمَّ أَوَى إِلَى فِرَاشِهِ بَاتَ وَ فِرَاشُهُ كَمَسْجِدِهِ‏.[2]

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس تطهیر کند و به بستر خود برود ، بسترش در حکم مسجدش خواهد بود.

عن حَفْصِ بْنِ غِيَاثٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: مَنْ أَوَى إِلَى فِرَاشِهِ فَذَكَرَ أَنَّهُ عَلَى غَيْرِ طُهْرٍ وَ تَيَمَّمَ مِنْ دِثَارِ ثِيَابِهِ كَائِناً مَا كَانَ ، كَانَ فِي صَلَاةٍ مَا ذَكَرَ اللَّهَ‏.[3]

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس بدون وضو به بستر خود رفت و متوجه شد که وضو ندارد ، با رو انداز خود ، هرچه که هست ، تیمّم کند. اگر چنین کند و ذکر خدا را بگوید ، در نماز خواهد بود.

قَالَ الصَّادِقُ علیه السلام:‏ مَنْ تَطَهَّرَ ثُمَّ أَوَى إِلَى فِرَاشِهِ بَاتَ وَ فِرَاشُهُ‏ كَمَسْجِدِهِ ، فَإِنْ ذَكَرَ أَنَّهُ عَلَى غَيْرِ وُضُوءٍ فَلْيَتَيَمَّمْ مِنْ دِثَارِهِ كَائِناً مَا كَانَ ، فَإِنْ فَعَلَ ذَلِكَ لَمْ يَزَلْ فِي الصَّلَاةِ وَ ذِكْرِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏.[4]

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس وضو بگیرد و به بستر برود ، بسترش همچون مسجدش خواهد بود. پس اگر به یاد آورد که وضو ندارد، پس با رو انداز خود هرچه هست تیمّم کند. اگر چنین کند ، پیوسته در نماز و ذکر خدای عزّوجلّ خواهد بود.

قَالَ النَّبِيُّ صلّی الله علیه و آله:‏ مَنْ نَامَ عَلَى الْوُضُوءِ إِنْ أَدْرَكَهُ الْمَوْتُ فِي لَيْلَةٍ فَهُوَ عِنْدَ اللَّهِ شَهِيد.[5]

رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود: هرکس با وضو بخوابد و بمیرد ، نزد خداوند شهید محسوب می شود.

2-سوره ها و اذکاری که قبل از خواب خوانده می شود

بعضی از سوره های قرآنی و اذکاری که معصومین علیهم السلام ، نسبت به خواندن آنها قبل از خواب ، توصیه نموده اند ، عبارتند از:

2-1- سوره های قرآنی

(1 و 2)خواندن سوره توحید و کافرون

قَالَ امیرالمؤمنین علیه السلام: مَنْ قَرَأَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ حِينَ يَأْخُذُ مَضْجَعَهُ وَكَّلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ خَمْسِينَ أَلْفَ مَلَكٍ يَحْرُسُونَهُ لَيْلَتَهُ‏.[6]

امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: هر كس سوره توحید را در هنگامی که به بسترش می رود بخواند ، خدای عزّوجلّ پنجاه هزار فرشته را بر او می گمارد تا در تمام شب از او نگهبانی کنند.

عَنْ عَلِيٍّ علیه السلام قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله:‏ مَنْ قَرَأَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ حِينَ يَأْخُذُ مَضْجَعَهُ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذُنُوبَ خَمْسِينَ سَنَة.[7]

امیرالمؤمنین علیه السلام از رسول خدا صلّی الله علیه و آله نقل می کند که فرمود: هرکس سوره توحید را در هنگامی که به بسترش می رود بخواند ، خداوند گناهان پنجاه سال او را می آمرزد.

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام يَقُولُ‏: مَنْ قَرَأَ قُلْ هُوَ اللَّهُ إِحْدَى عَشْرَةَ مَرَّةً حِينَ يَأْوِي إِلَى فِرَاشِهِ غُفِرَ لَهُ ذَنْبُهُ ، وَ شُفِّعَ فِي جِيرَانِهِ ، فَإِنْ قَرَأَهَا مِائَةَ مَرَّةٍ غُفِرَ ذَنْبُهُ فِيمَا يُسْتَقْبَلُ خَمْسِينَ سَنَةً. [8]‏‏‏

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس هنگامی که به بستر می رود ، سوره توحید را یازده مرتبه بخواند ، گناهانش آمرزیده می شود ، و شفاعت او در مودر همسایگانش پذیرفته می شود. امّا اگر این سوره را صد مرتبه بخواند ، گناهان پنجاه سال آینده او آمرزیده خواهد شد.

عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ: اقْرَأْ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ وَ قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ عِنْدَ مَنَامِكَ فَإِنَّهَا بَرَاءَةٌ مِنَ الشِّرْكِ وَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ نِسْبَةُ الرَّبِّ عَزَّ وَ جَلَّ. [9]

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هنگام خواب ، دو سوره توحید و کافرون را بخوان ، زیرا سوره کافرون ، برائت از شرک ، و سوره توحید ، نسبةالرّبِّ است.

(3 -6) خواندن حمد ، معوّذتین(فلق و ناس) و آیةالکرسی

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ: قَالَ لِي أَبُو جَعْفَرٍ علیه السلام:‏ مَنْ أَصَابَهُ فَزَعٌ عِنْدَ مَنَامِهِ فَلْيَقْرَأْ إِذَا أَوَى إِلَى فِرَاشِهِ الْمُعَوِّذَتَيْنِ وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ. [10]

حضرت باقر علیه السلام فرمود: هرکس هنگام خواب ، ترسی دارد ، در هنگام رفتن به بستر ، معوّذتین(سوره فلق و سوره ناس) و آیةالکرسی را بخواند.

رُوِيَ عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ علیه السلام أَنَّهُ قَالَ: سَمِعْتُ نَبِيَّكُمْ عَلَى أَعْوَادِ الْمِنْبَرِ وَ هُوَ يَقُولُ: مَنْ قَرَأَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ إِذَا أَخَذَ مَضْجَعَهُ آمَنَهُ اللَّهُ عَلَى نَفْسِهِ وَ جَارِهِ وَ جَارِ جَارِهِ وَ الْأَبْيَاتِ حَوْلَهُ. [11]

امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: از پیامبر شما صلّی الله علیه و آله در بالای منبر شنیدم که می فرمود: هرکس آیةالکرسی را هنگامی که به بستر می رود بخواند ، خداوند وی ، همسایه، و همسایه همسایه اش ، و خانه های اطرافش را در امان نگاه می دارد.

عنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ الْعَلَوِيَّ يَقُولُ: سَمِعْتُ عَلِيَّ بْنَ مُوسَى الرِّضَا علیه السلام يَقُولُ‏: لَنَا أَهْلَ الْبَيْتِ عِنْدَ نَوْمِنَا عَشْرُ خِصَالٍ: الطَّهَارَةُ ، وَ تَوَسُّدُ الْيَمِينِ ، وَ تَسْبِيحُ اللَّهِ ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِينَ وَ تَحْمِيدُهُ ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِينَ وَ تَكْبِيرُهُ أَرْبَعاً وَ ثَلَاثِينَ ، وَ نَسْتَقْبِلُ الْقِبْلَةَ بِوَجْهِنَا ، وَ نَقْرَأُ فَاتِحَةَ الْكِتَابِ ، وَ آيَةَ الْكُرْسِيِّ ، وَ «شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ وَ الْمَلائِكَةُ وَ أُولُوا الْعِلْمِ قائِماً بِالْقِسْطِ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزيزُ الْحَكيمُ» ، فَمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ فَقَدْ أَخَذَ بِحَظِّهِ مِنْ لَيْلَتِهِ.[12]

حضرت رضا علیه السلام فرمود: ما اهل بیت ، در هنگام خواب ، ده ویژگی داریم که عبارتند از: داشتن طهارت(وضو) ، بر پهلوی راست خوابیدن ، چهره ما رو به قبله می باشد ، گفتن 33 بار تسبیح خدا ، 33 بار حمد خدا ، و 34 بار تکبیر خدا (یعنی تسبحات حضرت زهرا سلام الله علیها) ، خواندن سوره حمد و آیةالکرسی ، و خواندن آیه: «شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ وَ الْمَلائِكَةُ وَ أُولُوا الْعِلْمِ قائِماً بِالْقِسْطِ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزيزُ الْحَكيمُ». هر کس چنین کند ، بهره خود را از شب به دست آورده است.

(7) خواندن سوره تکاثر

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله:‏ مَنْ قَرَأَ أَلْهاكُمُ التَّكاثُرُ عِنْدَ النَّوْمِ وُقِيَ مِنْ فِتْنَةِ الْقَبْر.[13]‏

رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود: هرکس سوره تکاثر را هنگام خواب بخواند ، از فتنه قبر حفظ می شود.

(8) خواندن سوره قدر

عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: سَمِعْتُهُ يَقُولُ‏: مَنْ قَرَأَ سُورَةَ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ‏ فِي‏ لَيْلَةِ الْقَدْرِ إِحْدَى عَشْرَةَ مَرَّةً عِنْدَ مَنَامِهِ، وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ أَحَدَ عَشَرَ مَلَكاً يَحْفَظُونَهُ مِنْ كُلِّ شَيْطَانٍ رَجِيمٍ حَتَّى يُصْبِحَ. [14]‏

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس هنگام خواب ، سوره قدر را یازده مرتبه بخواند ، خداوند یازده فرشته را می گمارد که تا صبح وی را از هر شیطان رانده شده ای حفظ نمایند.

(9) خواندن سوره یس

عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ: مَنْ قَرَأَ يس فِي لَيْلَتِهِ قَبْلَ أَنْ يَنَامَ وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ أَلْفَ مَلَكٍ يَحْفَظُونَهُ مِنْ كُلِّ شَيْطَانٍ رَجِيمٍ وَ مِنْ كُلِّ آفَةٍ.[15]‏‏

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس شب هنگام ، قبل از خواب سوره یس را بخواند ، خداوند هزار فرشته را می گمارد که وی را از هر شیطان رانده شده ، و از هر آفتی حفظ نمایند.

(10)خواندن سوره واقعه

عَنِ الْبَاقِرِ علیه السلام قَالَ: مَنْ قَرَأَ الْوَاقِعَةَ كُلَّ لَيْلَةٍ قَبْلَ أَنْ يَنَامَ لَقِيَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ وَجْهُهُ كَالْقَمَرِ لَيْلَةَ الْبَدْرِ.[16]‏‏

حضرت باقر علیه السلام فرمود: هرکس سوره واقعه را هر شب قبل از خواب بخواند ، خداوند را در حالی ملاقات می کند که چهره اش همچون ماه شب چهارده است.

(11)خواندن سوره های مسبّحات

عَنِ الْبَاقِرِ علیه السلام‏ قَالَ: مَنْ قَرَأَ الْمُسَبِّحَاتِ كُلَّهَا قَبْلَ أَنْ يَنَامَ لَمْ يَمُتْ حَتَّى يُدْرِكَ الْقَائِمَ وَ إِنْ مَاتَ كَانَ فِي جِوَارِ النَّبِيِّ صلّی الله علیه و آله.[17]‏

حضرت باقر علیه السلام فرمود: هرکس همه سوره مسبّحات را قبل از خواب بخواند ، نمی میرد تا آن که قائم علیه السلام را درک می کند[18] ، و هنگامی که از دنیا رفت، در جوار رسول خدا صلّی الله علیه و آله خواهد بود.

عَنِ الْعِرْبَاضِ بْنِ سَارِيَةَ قَالَ: إِنَّ النَّبِيَّ صلّی الله علیه و آله كَانَ يَقْرَأُ الْمُسَبَّحَاتِ قَبْلَ أَنْ يَرْقُدَ.[19]

عِرباض گفت: رسول خدا صلّی الله علیه وآله قبل از رفتن به بستر سوره های مسبّحات را می خواند.

قِیلَ لِرَسُولِ اللهِ: مَا الْمُسَبَّحَاتُ؟ قَالَ صلّی الله علیه و آله: سُورَةُ الْحَدِيدِ وَ الْحَشْرِ وَ الصَّفِّ وَ الْجُمُعَةِ وَ التَّغَابُن‏.[20]

از رسول خدا صلّی الله علیه و آله پرسیدند: مسبّحات چیست؟ فرمود: سوره های حدید ، حشر ، صفّ ، جمعه و تغابن.

مرحوم علامه مجلسی اول در روضةالمتّقین می نویسد:

ظاهرا مسبّحات ، سوره هایی از قرآن می باشند که با تسبیح خداوند آغاز می شوند ، یعنی سورهایی با آغاز تسبیح از سوره اسراء تا سوره اعلی.[21]

بنابر نظر مرحوم علامه مجلسی اول ، مسبّحات عبارتند از هفت سوره: سوره های اسراء، حدید ،حشر ، صف ، جمعه ،تغابن و اعلی.

مرحوم علامه مجلسی در مرآۀالعقول می نویسد:

مسبّحات ، سوره هایی هستند که در آغاز آنها «سبَّح الله» ، «سبحان» ، «سبِّح اسمَ» آمده باشد. شیخ طوسی در التهذیب ، مسبّحات را سوره هایی می داند که با «سبَّح» یا «یسبِّح» آغاز شود.[22]

مرحوم مولا صالح مازندرانی در شرح کافی می نویسد:

گفته شده است که مسبّحات ، سوره هایی هستند که با سبَّح ، یسبِّح ، یا سُبحان آغاز می شوند.[23]

مرحوم فیض کاشانی در وافی می نویسد:

مسبّحات ، سوره هایی هستند که با سبّح یا یسبّح آغاز شوند.[24]

2-2-اذکار

(1)استغفار

رُوِيَ عَنِ النَّبِيِّ صلّی الله علیه و آله قَالَ: مَنْ قَالَ حِينَ يَأْوِي إِلَى فِرَاشِهِ: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ» ثَلَاثَ مَرَّاتٍ ، غَفَرَ اللَّهُ ذُنُوبَهُ وَ إِنْ كَانَ مِثْلَ زَبَدِ الْبَحْرِ ، وَ إِنْ كَانَتْ عَدَدَ وَرَقِ الشَّجَرِ ، وَ إِنْ كَانَتْ عَدَدَ رَمْلِ‏ عَالِجٍ ، وَ إِنْ كَانَتْ عَدَدَ أَيَّامِ الدُّنْيَا. [25]‏

رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود: هرکس هنگامی که به بستر می رود ، سه بار بگوید: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ» ، خداوند گناهانش را می آمرزد ، هرچند به اندازه کف دریا باشد ، هرچند به تعداد برگ درختان باشد ، هرچند به تعداد ریگ بیابان باشد ، و هرچند به تعداد روزهای دنیا باشد.

عَنْ سَلَّامٍ الْخَيَّاطِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: مَنْ قَالَ «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ» مِائَةَ مَرَّةٍ حِينَ يَنَامُ بَاتَ وَ قَدْ تَحَاتَّتِ الذُّنُوبُ كُلُّهَا عَنْهُ كَمَا تَتَحَاتُّ الْوَرَقُ مِنَ الشَّجَرِ وَ يُصْبِحُ وَ لَيْسَ عَلَيْهِ ذَنْب. [26]‏‏‏

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس در هنگام خواب ، صد مرتبه بگوید: «أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ» ، همه گناهان او همچون ریختن برگ از درخت می ریزد ، و صبح می کند در حالی که گناهی ندارد.

عَنْ سَلَّامِ بْنِ غَانِمٍ عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ: مَنِ اسْتَغْفَرَ اللَّهَ حِينَ يَأْوِي إِلَى فِرَاشِهِ مِائَةَ مَرَّةٍ ، تَحَاتَّتْ ذُنُوبُهُ كَمَا يَسْقُطُ وَرَقُ الشَّجَرِ.[27]‏

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس در هنگامی که به بستر می رود ، صد بار استغفار کند، گناهانش می ریزد ، همان گونه که برگ درختان می ریزد.

(2) گفتن لا اله الاّ الله

عَنْ سَلَّامِ بْنِ غَانِمٍ عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ: مَنْ قَالَ حِينَ يَأْوِي إِلَى فِرَاشِهِ «لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» مِائَةَ مَرَّةٍ ، بَنَى اللَّهُ لَهُ بَيْتاً فِي الْجَنَّةِ.[28]‏

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس در هنگامی که به بستر می رود ، صد بار«لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ» بگوید ، خداوند برای او خانه ای در بهشت بنا می کند.

(3) گفتن حمد الهی

عَنِ ابْنِ سَعْدٍ عَنِ الْأَزْدِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: مَنْ قَالَ حِينَ يَأْخُذُ مَضْجَعَهُ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي عَلَا فَقَهَرَ ، وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي بَطَنَ فَخَبَرَ ، وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي مَلَكَ فَقَدَرَ ، وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي‏ يُحْيِ الْمَوْتى‏ وَ هُوَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ» ، قَالَ علیه السلام: خَرَجَ مِنَ الذُّنُوبِ كَهَيْئَةِ يَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ‏.[29]‏

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس هنگامی که به بستر خود می رود ، سه بار چنین بگوید:

«الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي عَلَا فَقَهَرَ ، وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي بَطَنَ فَخَبَرَ ، وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي مَلَكَ فَقَدَرَ ، وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي‏ يُحْيِ الْمَوْتى‏ وَ هُوَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ»

از گناهان خویش خارج می شود ، همچون روزی که مادرش او را به دنیا آورد.

(4 و 5) خواندن صلوات و تسبیحات اربعه

عَنْ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ علیه السلام قَالَ: دَعَانِي النَّبِيُّ صلّی الله علیه و آله فَقَالَ: يَا عَلِيُّ، إِذَا أَخَذْتَ‏ مَضْجَعَكَ فَعَلَيْكَ بِالاسْتِغْفَارِ وَ الصَّلَاةِ عَلَيَّ ، وَ قُلْ «سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ» ، وَ أَكْثِرْ مِنْ قِرَاءَةِ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ فَإِنَّهَا نُورُ الْقُرْآنِ ، وَ عَلَيْكَ بِقِرَاءَةِ آيَةِ الْكُرْسِيِّ فَإِنَّ فِي كُلِّ حَرْفٍ مِنْهَا أَلْفَ بَرَكَةٍ وَ أَلْفَ رَحْمَةٍ.[30]‏‏‏

امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: رسول خدا صلّی الله علیه و آله مرا خواند و به من فرمود: ای علی ، هرگاه خواستی به بستر بروی ، تو را به استغفار ، صلوات بر من توصیه می کنم ، همچنین بگو: « سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ» ، و زیاد سوره توحید را بخوان که نور قرآن است ، و تو را به خواندن آیةالکرسی سفارش می کنم ، زیرا در هر حرف آن ، هزار برکت و هزار رحمت است.

(6)تسبیحات حضرت زهرا علیهاالسلام

عَنْ أَبِي الْوَرْدِ بْنِ ثُمَامَةَ عَنْ عَلِيٍّ علیه السلام‏ أَنَّهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله: إِذَا أَخَذْتُمَا مَنَامَكُمَا فَسَبِّحَا ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِينَ وَ احْمَدَا ثَلَاثاً وَ ثَلَاثِينَ وَ كَبِّرَا أَرْبَعاً وَ ثَلَاثِينَ.[31]

پیشنهاد گروه فرهنگی امیدواران

قصه اشک

امیرالمؤمنین علیه السلام از رسول خدا صلّی الله علیه و آله فرمود: هرگاه شما دو نفر(امیرالمؤمنین و حضرت زهرا علیهماالسلام) می خواهید بخوابید ، 33 بار تسبیح ، 33 بار حمد ، و 34 بار تکبیر بگویید.

(7)تعویذات

حضرت صادق علیه السلام به مفضّل فرمود: اگر توانستی ، قبل از خواب به یازده حرف پناه ببر و بگو:

«أَعُوذُ بِعِزَّةِ اللَّهِ ، أَعُوذُ بِقُدْرَةِ اللَّهِ، أَعُوذُ بِجَلَالِ اللَّهِ ، أَعُوذُ بِجَمَالِ اللَّهِ ، أَعُوذُ بِسُلْطَانِ اللَّهِ ، أَعُوذُ بِدَفْعِ اللَّهِ ، أَعُوذُ بِمَنِّ اللَّهِ ، أَعُوذُ بِجَمْعِ اللَّهِ، أَعُوذُ بِمُلْكِ اللَّهِ، أَعُوذُ بِتَمَامِ رَحْمَةِ اللَّهِ، أَعُوذُ بِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِهِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ وَ ذَرَأَ وَ بَرَأَ»

اگر چنین کنی ، اگر خدا بخواهد ، جانواران زهردار ، و هیچ جنّ و انس و شیطانی به تو ضرر نمی رساند.[32]

در روایت دیگری ، حضرت صادق علیه السلام به جناب مفضّل بن عمر می فرمایند: وقتی خواستی به بستر خود بروی ، چنین بگو:

«أَعُوذُ بِعِزَّةِ اللَّهِ ، وَ أَعُوذُ بِقُدْرَةِ اللَّهِ ، وَ أَعُوذُ بِكَمَالِ اللَّهِ ، وَ أَعُوذُ بِسُلْطَانِ اللَّهِ ، وَ أَعُوذُ بِجَبَرُوتِ اللَّهِ ، وَ أَعُوذُ بِدَفْعِ اللَّهِ ، وَ أَعُوذُ بِجَمْعِ اللَّهِ ، وَ أَعُوذُ بِمُلْكِ اللَّهِ ، وَ أَعُوذُ بِرَحْمَةِ اللَّهِ ، وَ أَعُوذُ بِرَسُولِ اللَّهِ صلّی الله علیه و آله‏ مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ‏ وَ ذَرَأَ وَ بَرَأَ وَ مِنْ شَرِّ الْعَامَّةِ وَ السَّامَّةِ ، وَ مِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ ، وَ مِنْ شَرِّ فَسَقَةِ الْعَرَبِ وَ الْعَجَمِ ، وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةٍ فِي اللَّيْلِ وَ النَّهَارِ أَنْتَ‏ آخِذٌ بِناصِيَتِها ، إِنَّ رَبِّي عَلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ‏».[33]‏‏‏

امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: هرگاه کسی از شما می خواهد بخوابد ، قبل از آن که پهلویش را روی زمین قرار دهد ، چنین بگوید:

«أُعِيذُ نَفْسِي وَ دِينِي وَ أَهْلِي وَ مَالِي وَ خَوَاتِيمَ عَمَلِي ، وَ مَا رَزَقَنِي رَبِّي وَ خَوَّلَنِي ، بِعِزَّةِ اللَّهِ وَ عَظَمَةِ اللَّهِ وَ جَبَرُوتِ اللَّهِ وَ سُلْطَانِ اللَّهِ وَ رَحْمَةِ اللَّهِ وَ رَأْفَةِ اللَّهِ وَ غُفْرَانِ اللَّهِ ، وَ قُوَّةِ اللَّهِ وَ قُدْرَةِ اللَّهِ وَ جَلَالِ اللَّهِ ، وَ بِصُنْعِ اللَّهِ وَ أَرْكَانِ اللَّهِ ، وَ بِجَمْعِ اللَّهِ وَ بِرَسُولِ اللَّهِ وَ بِقُدْرَةِ اللَّهِ عَلَى مَا يَشَاءُ مِنْ شَرِّ السَّامَّةِ وَ الْهَامَّةِ وَ مِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ ، وَ مِنْ شَرِّ مَا يَدِبُ‏ فِي الْأَرْضِ وَ ما يَخْرُجُ مِنْها ، وَ ما يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ ما يَعْرُجُ فِيها ، وَ مِنْ شَرِّ كُلِّ دَابَّةٍ رَبِّي‏ آخِذٌ بِناصِيَتِها ، إِنَّ رَبِّي عَلى‏ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ‏ ، وَ هُوَ عَلى‏ كُلِّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ ، وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ»

این تعویذی است که رسول خدا صلّی الله علیه و آله برای حسنین علیهماالسلام می خواند و به خواندن آن امر می نمود.[34]‏

محمّد بن مسلم از حضرت باقر یا حضرت صادق علیهماالسلام نقل می کند که فرمود: فرد در هنگامی که می خوابد ، این تعویذ را فراموش نکند. این ورد ، همان است که جبرئیل ، به واسطه آن ، حسنین علیهماالسلام را تعویذ می داد:

«أُعِيذُ نَفْسِي وَ ذُرِّيَّتِي وَ أَهْلَ بَيْتِي وَ مَالِي بِكَلِمَاتِ اللَّهِ التَّامَّاتِ مِنْ كُلِّ شَيْطَانٍ رَجِيمٍ ، وَ مِنْ كُلِّ شَيْطَانٍ هَامَّةٍ ، وَ مِنْ كُلِّ عَيْنٍ لَامَّةٍ».[35]‏‏

(8) خواندن ادعیه توصیه شده

عَنِ السَّكُونِيِّ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ أَبِيهِ علیهماالسلام قَالَ قَالَ النَّبِيُّ صلّی الله علیه و آله:‏ إِذَا أَوَى أَحَدُكُمْ إِلَى فِرَاشِهِ فَلْيَمْسَحْهُ بِطَرَفِ إِزَارِهِ فَإِنَّهُ لَا يَدْرِي مَا يَحْدُثُ عَلَيْهِ ثُمَّ لْيَقُلِ: «اللَّهُمَّ إِنْ أَمْسَكْتَ نَفْسِي فِي مَنَامِي فَاغْفِرْ لَهَا ، وَ إِنْ أَرْسَلْتَهَا فَاحْفَظْهَا بِمَا تَحْفَظُ بِهِ عِبَادَكَ الصَّالِحِين». [36]‏‏

حضرت صادق علیه السلام از پدر گرامی خویش علیه السلام از رسول خدا صلّی الله علیه و آله نقل می کند که فرمود: هر گاه يكى از شما به بستر خواب رفت چون نمى‏داند چه بر سرش مى‏آيد(آيا از دنيا مى‏رود يا عمرش باقى است) لذا كنار پارچه‏اى كه روى خود كشيده را بگيرد و چنین بگويد:

«اللَّهُمَّ إِنْ أَمْسَكْتَ نَفْسِي فِي مَنَامِي فَاغْفِرْ لَهَا ، وَ إِنْ أَرْسَلْتَهَا فَاحْفَظْهَا بِمَا تَحْفَظُ بِهِ عِبَادَكَ الصَّالِحِين».

حضرت باقر علیه السلام فرمود: هرگاه فردی سر خود را از سمت راست بر بالش می گذارد ، چنین بگوید:

«بِسْمِ اللَّهِ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْلَمْتُ نَفْسِي إِلَيْكَ ، وَ وَجَّهْتُ وَجْهِي إِلَيْكَ ، وَ فَوَّضْتُ أَمْرِي إِلَيْكَ ، وَ أَلْجَأْتُ ظَهْرِي إِلَيْكَ ، تَوَكَّلْتُ عَلَيْكَ رَهْبَةً مِنْكَ وَ رَغْبَةً إِلَيْكَ، لَا مَلْجَأَ وَ لَا مَنْجَى مِنْكَ إِلَّا إِلَيْكَ ، آمَنْتُ بِكِتَابِكَ الَّذِي أَنْزَلْتَ ، وَ بِرَسُولِكَ الَّذِي أَرْسَلْتَ»

و به دنبال آن ، تسبیح حضرت فاطمه علیهاالسلام را بگوید. [37]‏‏

(8-1)دعا برای رفع احتلام

حضرت صادق علیه السلام از پدر گرامی خویش علیه السلام از امیرالمؤمنین علیه السلام نقل می کند که برای رهایی از احتلام فرمود که این دعا در هنگام خواب خوانده شود:

«اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الِاحْتِلَامِ ، وَ مِنْ شَرِّ الْأَحْلَامِ ، وَ أَنْ يَلْعَبَ بِيَ الشَّيْطَانُ فِي الْيَقَظَةِ وَ الْمَنَامِ. [38]‏‏‏

(8-2)آیات و ادعیه ای که جهت بیدارشدن از خواب در ساعت معیّن خوانده می شود

عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: مَا مِنْ عَبْدٍ يَقْرَأُ آخِرَ الْكَهْفِ‏ قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ‏ حِينَ يَنَامُ إِلَّا اسْتَيْقَظَ فِي السَّاعَةِ الَّتِي يُرِيدُ.[39]‏

حضرت صادق علیه السلام فرمود: بنده ای نیست که در هنگام خواب ، آیه آخر سوره کهف ، یعنی«قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحى‏ إِلَيَّ أَنَّما إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ كانَ يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً» را بخواند ، مگر آن که در زمانی که می خواهد از خواب بیدار می شود.

عَنِ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ صلّی الله علیه و آله:‏ مَنْ أَرَادَ قِيَامَ اللَّيْلِ وَ أَخَذَ مَضْجَعَهُ فَلْيَقُلْ: «اللَّهُمَّ لَا تُؤْمِنِّي مَكْرَكَ وَ لَا تُنْسِنِي ذِكْرَكَ وَ لَا تَجْعَلْنِي مِنَ الْغَافِلِينَ أَقُومُ سَاعَةَ كَذَا وَ كَذَا» ، فَإِنَّهُ يُوَكِّلُ اللَّهُ بِهِ مَلَكاً يُنَبِّهُهُ‏ تِلْكَ السَّاعَةَ.[40]‏

حضرت صادق علیه السلام از رسول خدا صلّی الله علیه و آله نقل می کند که فرمود: هرکس بخواهد که برای عبادت و نماز شب برخیزد ، در هنگامی که به بستر می رود ، بگوید:

«اللَّهُمَّ لَا تُؤْمِنِّي مَكْرَكَ وَ لَا تُنْسِنِي ذِكْرَكَ وَ لَا تَجْعَلْنِي مِنَ الْغَافِلِينَ ، أَقُومُ سَاعَةَ كَذَا وَ كَذَا»

و به جای کذا و کذا ، ساعت مورد نظر خود را بگوید ، در این صورت خداوند فرشته ای را می گمارد که در آن ساعت وی را بیدار کند.

عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْأَوَّلِ علیه السلام قَالَ: مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَنْتَبِهَ بِاللَّيْلِ فَلْيَقُلْ عِنْدَ النَّوْمِ: «اللَّهُمَّ لَا تُنْسِنِي ذِكْرَكَ ، وَ لَا تُؤْمِنِّي مَكْرَكَ ، وَ لَا تَجْعَلْنِي مِنَ الْغَافِلِينَ ، وَ أَنْبِهْنِي لِأَحَبِّ السَّاعَاتِ إِلَيْكَ ، أَدْعُوكَ فِيهَا فَتَسْتَجِيبُ لِي ، وَ أَسْأَلُكَ فَتُعْطِينِي ، وَ أَسْتَغْفِرُكَ فَتَغْفِرُ لِي ، إِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ» ، قَالَ: ثُمَّ يَبْعَثُ اللَّهُ تَعَالَى إِلَيْهِ مَلَكَيْنِ يُنْبِهَانِهِ فَإِنِ انْتَبَهَ ، وَ إِلَّا أَمَرَ أَنْ يَسْتَغْفِرَا لَهُ ، فَإِنْ مَاتَ فِي تِلْكَ اللَّيْلَةِ مَاتَ شَهِيداً ، وَ إِذَا انْتَبَهَ لَمْ يَسْأَلِ اللَّهَ تَعَالَى شَيْئاً فِي ذَلِكَ الْمَوْقِفِ إِلَّا أَعْطَاهُ‏.[41]‏

حضرت کاظم علیه السلام فرمود: هرکس دوست دارد که شب از خواب برخیزد ، در هنگام خواب چنین بگوید:

«اللَّهُمَّ لَا تُنْسِنِي ذِكْرَكَ ، وَ لَا تُؤْمِنِّي مَكْرَكَ ، وَ لَا تَجْعَلْنِي مِنَ الْغَافِلِينَ ، وَ أَنْبِهْنِي لِأَحَبِّ السَّاعَاتِ إِلَيْكَ ، أَدْعُوكَ فِيهَا فَتَسْتَجِيبُ لِي ، وَ أَسْأَلُكَ فَتُعْطِينِي ، وَ أَسْتَغْفِرُكَ فَتَغْفِرُ لِي ، إِنَّهُ لَا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا أَنْتَ ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ»

در این صورت ، خداوند دو فرشته را مبعوث می کند تا او را بیدار کنند. اگر بیدار نشد ( و یا بیدار شد و خوابید) امر می کند که برای وی استغفار نمایند. پس اگر این فرد در آن شب بمیرد ، شهید مرده است ، و هنگامی که از خواب بیدار می شود ، از خداوند متعال چیزی را در آن محل درخواست نمی کند ، مگر آن که خداوند به وی عطا خواهد کرد.

(8-3) دعایی که برای خواب رفتن خوانده می شود

خالد بن ولید دچار بی خوابی شد. رسول خدا صلّی الله علیه و آله به او فرمود: آیا نمی خواهی به تو کلماتی بیاموزم که اگر بخوانی ، خوابت ببرد ، پس بگو:

«اللَّهُمَّ رَبَّ السَّمَاوَاتِ وَ مَا أَظَلَّتْ ، وَ رَبَّ الْأَرَضِينَ وَ مَا أَقَلَّتْ ، وَ رَبَّ الشَّيَاطِينِ وَ مَا أَضَلَّتْ ، كُنْ جَارِي مِنْ بَيْنِ خَلْقِكَ كُلِّهِمْ جَمِيعاً أَنْ يَفْرُطَ عَلَيَّ أَحَدٌ مِنْهُمْ ، أَوْ يَبْغِيَ عَزَّ جَارُكَ ، وَ لَا إِلَهَ غَيْرُكَ».[42]‏‏‏

(9)شهادت به وجوب اطاعت از ائمه علیهم السلام

عَنْ عَلِيِّ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: مَنْ قَالَ إِذَا أَوَى إِلَى فِرَاشِهِ: اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ أَنَّكَ افْتَرَضْتَ عَلَيَّ طَاعَةَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهِ وَ يُسَمِّيهِمْ وَاحِداً وَاحِداً حَتَّى يَنْتَهِيَ إِلَى الْإِمَامِ الَّذِي فِي عَصْرِهِ ثُمَّ مَاتَ فِي تِلْكَ اللَّيْلَةِ دَخَلَ الْجَنَّةَ. [43]‏

حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس هنگامی که به بستر می رود ، این دعا را بخواند ، و سپس بمیرد ، به بهشت وارد می شود:

«اللَّهُمَّ إِنِّي أُشْهِدُكَ أَنَّكَ افْتَرَضْتَ عَلَيَّ طَاعَةَ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ وَ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهِ ، حَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ ، حُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ ، عَلِیِّ بْنِ الحُسَیْنِ ، مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ ، جَعفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ، مُوسَی بْنِ جَعفَرٍ ، عَلِیِّ بْنِ مُوسَی ، مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ ، عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ ، حَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ ، حُجَّةِ بْنِ الحَسَنِ عَلَیهِمُ السَّلامُ».

قَالَ امیرالمؤمنین علیه السلام:‏ إِذَا أَرَادَ أَحَدُكُمُ النَّوْمَ فَلْيَضَعْ يَدَهُ الْيُمْنَى تَحْتَ خَدِّهِ الْأَيْمَنِ‏ وَ لْيَقُلْ: «بِسْمِ اللَّهِ وَضَعْتُ جَنْبِي لِلَّهِ عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ وَ دِينِ مُحَمَّدٍ وَ وَلَايَةِ مَنِ افْتَرَضَ اللَّهُ طَاعَتَهُ ، مَا شَاءَ اللَّهُ كَانَ ، وَ مَا لَمْ يَشَأْ لَمْ يَكُنْ» ، فَمَنْ قَالَ ذَلِكَ عِنْدَ مَنَامِهِ حُفِظَ مِنَ اللِّصِّ وَ الْمُغِيرِ وَ الْهَدْمِ وَ اسْتَغْفَرَتْ لَهُ الْمَلَائِكَةُ.[44]

امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: هرکس می خواهد بخواهد ، دست راستش را زیر گونه راست خود گذاشته و چنین بگوید: «بِسْمِ اللَّهِ وَضَعْتُ جَنْبِي لِلَّهِ عَلَى مِلَّةِ إِبْرَاهِيمَ وَ دِينِ مُحَمَّدٍ وَ وَلَايَةِ مَنِ افْتَرَضَ اللَّهُ طَاعَتَهُ ، مَا شَاءَ اللَّهُ كَانَ ، وَ مَا لَمْ يَشَأْ لَمْ يَكُنْ». اگر کسی چنین بگوید ، از دزد و غارتگر و زیرا آوار ماندن حفظ می شود ، و فرشتگان برای او استغفار می کنند.

2-3- دعایی که بعد از دیدن خواب بد خوانده می شود

حضرت صادق علیه السلام فرمود: اگر در خواب ، چیزی دیدی که ناراحتت می کرد ، بعد از بیدار شدن چنین بگو:

«أَعُوذُ بِمَا عَاذَتْ بِهِ مَلَائِكَةُ اللَّهِ الْمُقَرَّبُونَ وَ أَنْبِيَاءُ اللَّهِ الْمُرْسَلُونَ وَ عِبَادُ اللَّهِ الصَّالِحُونَ وَ الْأَئِمَّةُ الرَّاشِدُونَ الْمَهْدِيُّونَ مِنْ شَرِّ مَا رَأَيْتُ ، وَ مِنْ شَرِّ رُؤْيَايَ أَنْ تَضُرَّنِي ، وَ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ»

سپس به سمت راست خود سه بار فوت( یا تف) کن.[45]‏‏‏

استخراج و تنظيم: آقاي دكتر حاج امين اوحدي

______________________________________________________________

پاورقی ها

[1] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص181 به نقل از امالی صدوق

[2] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص182 به نقل از ثواب الاعمال

[3] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص182 به نقل از محاسن

[4] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص182-183 به نقل از مکارم الاخلاق

[5] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص183 به نقل از دعوات

[6] – بحار الأنوار، ج‏76، ص192 به نقل از خصال

[7] – بحار الأنوار، ج‏76، ص192 به نقل از توحید

[8] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص205 به نقل از فلاح السائل

[9] – بحار الأنوار، ج‏76، ص195 به نقل از مکارم الاخلاق

[10] – بحار الأنوار، ج‏76، ص195 به نقل از مکارم الاخلاق

[11] – بحار الأنوار، ج‏76، ص195-196 به نقل از مکارم الاخلاق

[12] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص210 به نقل از فلاح السائل

[13] – بحار الأنوار، ج‏76، ص201 به نقل از ثواب الاعمال

[14] – بحار الأنوار، ج‏76، ص210 به نقل از فلاح السائل

[15] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص200 به نقل از ثواب الاعمال

[16] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص200 به نقل از ثواب الاعمال

[17] – بحار الأنوار، ج‏76، ص201 به نقل از ثواب الاعمال

[18] – مرحوم مولا صالح مازندرانی در شرح کافی می نویسد: ظاهرا درک قائم علیه السلام در این روایت ، بر شناخت ایشان در هنگام دیدار دلالت می نماید.(شرح الكافي، ج‏11، ص49)

[19] – مستدرك الوسائل ، ج‏4، ص290 به نقل از مجمع البیان

[20] – مستدرك الوسائل ، ج‏4، ص291 به نقل از تفسیر ابوالفتوح رازی

[21] – روضة المتقين، ج‏13، ص142

[22] – مرآة العقول ، ج‏12، ص508

[23] – شرح الكافي، ج‏11، ص49

[24] – الوافي، ج‏9، ص1756

[25] – بحار الأنوار، ج‏76، ص204-205 به نقل از جامع الاخبار

[26] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص201 به نقل از ثواب الاعمال

[27] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص192 به نقل از ثواب الاعمال

[28] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص192 به نقل از ثواب الاعمال

[29] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص192 به نقل از قرب الاسناد

[30] – بحار الأنوار ، ج‏76، ص220-221 به نقل از الدعوات