پیامبر رحمت را بشناسیم

لقَدْ کَانَ لَکُمْ فِی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ …

(احزاب / ۲۱)

۱. پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم بردبارترین و بخشنده ترین مردم بود.
۲. درهم و دینارى پیش او نمى ماند.
۳. از آن چه خدایش داده بود جز قوت سالش را بر نمى گرفت و باقى را در راه خدا می بخشید.
۴. بر زمین مى نشست و مى خوابید و جامه اش را وصله مى زد.
۵. به خادم اگر خسته مى شد، در آرد کردن گندم کمک مى کرد.
۶. هدیه را مى پذیرفت ولى از صدقه نمى خورد.
۷. فقط براى پروردگارش خشم مى گرفت نه براى خودش.
۸. جنازه را تشییع مى کرد.
۹. از بیماران اگر چه در دورافتاده ترین جاى مدینه هم بودند عیادت به عمل مى آورد.
۱۰. با فقرا مجالست داشت و با آنان هم غذا مى شد و به دست خویش به آن ها آب و غذا مى رساند.
۱۱. اهل فضل را گرامى مى داشت و با نیکى کردن به شروران دل آن ها را به دست مى آورد.
۱۲. با خویشانش صله رحم مى کرد بى آن که آن ها را بر دیگران ترجیح دهد.
۱۳. مگر به آنچه خداوند فرموده بود، بر کسى جفا روا نمى داشت.
۱۴. پوزش کسی که از ایشان معذرت می خواست، را مى پذیرفت.
۱۵. از دیگر مردمان بیشتر تبسم بر لب داشت، و چه بسا که بى آن که قهقهه سر دهد مى خندید.
۱۶. هرگز کسی را که به وى دشنام مى داد، ناسزا نمى گفت.
۱۷. هیچ آزاد و بنده یا کنیزى نزد او نیامد جز آن که آن حضرت براى روا کردن حاجتش با او همراه شد.
۱۸. بدى را با بدى پاسخ نمى داد بلکه مى بخشید و گذشت مى کرد.
۱۹. با هر کس ملاقات مى کرد نخست او بود که سلام مى داد.
۲۰. چون با مسلمانى روبه رو مى شد ابتدا وى دستش را براى مصافحه دراز مى کرد.
۲۱. چون مى نشست و برمى خاست خدا را یاد مى کرد.
۲۲. اگر در حال نماز بود و کسى نزدش مى آمد نمازش را کوتاه مى کرد و سپس به حاجت او رسیدگی می کرد.
۲۳. هر که را که پیش او مى آمد ارجمند مى داشت و حتى جامه اش را زیر پاى او مى گستراند و شخص تازه وارد را بر تشکچه اى که زیرش بود مى نشاند.
۲۴. در حالت خشنودى و ناخشنودى جز حق بر زبان نمى راند.
۲۵. پیش از آن که به پیامبرى رسد از نظر مردانگى و خوش خویى و آمیزش با مردمان و گفتار با آنان و حلم و امانتدارى و راستگویى و به دور بودن از ناسزاگویى و آزاررسانى، بهترین قوم خویش بود.
۲۶. دیده نشد که با کسى به خصومت و ستیز بپردازد تا آنجا که قومش او را امین خواندند.
۲۷. هرگز جواب رد به درخواستى نداد، مگر آن که آن درخواست براى گناه بود.
۲۸. صدقه اش را با دست خودش به فقیر می رساند.
۲۹. برترین مردم در پیشگاه او کسى بود که خیرخواهى اش از دیگران عام تر بود.
۳۰. به هر یک از هم نشینانش بهره اى از خویش ارزانى مى داشت تا یکى از آن ها خیال نکند که دیگرى در نظر او عزیزتر از وى است.
۳۱. از آن چه دیگران را به خنده مى انداخت مى خندید.
۳۲. بر غریب در سختى گفتار و حاجتش تحمّل مى کرد.
۳۳. هیچ گاه حرف کسى را نمى برید.
۳۴. در مورد یارانش پرس وجو مى کرد اگر یکى از آنها غایب بود، دعایش مى کرد و اگر بیمار بود از او دیدن مى کرد.
۳۵. اگر کسى او را مى دید و مصافحه مى کرد دستش را از دست آن شخص بیرون نمى کشید تا آن که آن شخص خود دستش را از دست وى بیرون مى آورد .
۳۶. شترى را دیدند که در حالى که پالان و بار به دوش اوست زانویش را بسته اند. فرمود: صاحب این شتر کجاست که مروت ندارد و باید فرداى قیامت براى مخاصمه آماده گردد.
۳۷. پرحوصله ترین مردم بود.
۳۸. هیچ کس از اصحاب یا خانواده اش او را دعوت نمى کردند جز آن که دعوت آنها را پاسخ مى گفت.
۳۹. با بچه ها شوخى و بازى مى کرد و آنها را در دامان خویش مى نشاند.
۴۰. دعوت آزاد و بنده و کنیز و مسکین را اجابت مى فرمود.
۴۱. اگر در نماز بود و صداى گریه کودکى را مى شنید، نمازش را کوتاه مى کرد.
۴۲. بر زمین مى نشست و غذا مى خورد و مى فرمود: مثل یک بنده غذا مى خورم و مثل یک بنده مى نشینم.
۴۳. در کارها میانه رو بود و افراط و تفریط نداشت.
۴۴. حضرت در هیچ مجلسى نمى نشست و بر نمى خاست مگر به یاد خدا.
۴۵. در مجالس جاى مخصوصى براى خود انتخاب نمى کرد و از این کار نیز نهى مى نمود.
۴۶. مجلس او مجلس حلم و حیا و صداقت و امانت بود. در آن آوازها بلند نمى شد و عرض و آبروى کسى نمى ریخت و اگر از کسى لغزشى سر مى زد جاى دیگر بازگو نمى شد.
۴۷. نسبت به مردم نیز از سه چیز پرهیز داشت: کسى را نکوهش و سرزنش نمى کرد. لغزش هاى کسى را جستجو نمى نمود و عیب کسى را پى نمى گرفت.
۴۸. می فرمود: شستن دست پیش از غذا فقر را می برد و بعد از غذا اندوه را بر طرف می کند و چشم را سالم می دارد.
۴۹. نسبت به مردم مهربان و عادل بود.
۵۰. می‌فرمود: حق چهارپایان را رعایت کنید.